Inclusieve communicatie, zo kun je bijdragen

Waarom is inclusief communiceren belangrijk?

Iedereen in Nederland moet gebruik kunnen maken van de informatie en dienstverlening van de overheid. Het is daarom belangrijk om in je communicatie ook aan mensen te denken die we als overheid moeilijk kunnen bereiken, die minder zelfredzaam zijn en weinig of niet op zoek gaan naar informatie. Denk aan mensen die laaggeletterd zijn, mensen met een bi-culturele achtergrond of mensen met een fysieke of mentale uitdaging. Maar ook aan mensen die in stresssituaties terechtkomen, zoals het overlijden van een naaste, geldzorgen en/of een scheiding. In deze situaties komt er veel op mensen af en kunnen zij (tijdelijk) minder goed in staat zijn om hun zaken goed af te handelen. Als overheid moeten we hier rekening mee houden en ervoor zorgen dat we iedereen goed op weg helpen. Dit draagt eraan bij dat iedereen zich gezien, gehoord en begrepen voelt. 

Wat betekent inclusief communiceren?

Iedereen goed op weg helpen, dat betekent dat je in jouw communicatieaanpak rekening houdt met de de elementen van inclusieve communicatie. Dit zijn begrijpelijkheid, toegankelijkheid, herkenbaarheid en bereikbaarheid (zie definitie van Hanan Challouki). Daarbij kun je jezelf de volgende vragen stellen:

• Wie wil je bereiken? Houd je hierbij ook rekening met mensen die niet als vanzelfsprekend kunnen meekomen?
• Hoe kun je deze mensen het beste bereiken en op welke manier moet je je boodschap overbrengen?
• Zijn je teksten (en middelen) begrijpelijk genoeg?
• Als je een website gebruikt, kunnen mensen die website vinden? Houdt de website rekening met mensen met beperkte vaardigheden?
• Als je gebruikmaakt van foto’s, herkennen mensen zich dan in het beeld? Hoe kun je het beeld meer divers maken?

Hoe kun je zelf beginnen met inclusief communiceren?

• Wees je bewust van aannames en stereotypering, zowel bij jezelf als bij de opdrachtgever. Ga hierover het gesprek met elkaar aan.
• Denk vanaf de start van je communicatie-aanpak ook aan groepen die we als overheid moeilijk kunnen bereiken en wat zij nodig hebben. Soms werkt communicatie in beeld beter dan tekst. Of via het netwerk om mensen heen in plaats van direct.
• Wees echt geïnteresseerd in mensen voor wie je de communicatie maakt. Verplaats je hun behoeften. Of nog beter: toets je communicatie bij de mensen voor wie die bedoeld is.
• Maak teksten altijd zo begrijpelijk mogelijk en bedenk welke alternatieven je kunt aanbieden. Denk hierbij ook aan de inzet van divers en inclusief beeld om de boodschap duidelijker of krachtiger te maken.
• Onderzoek of de communicatiemiddelen toegankelijk, begrijpelijk en herkenbaar zijn. Doe ook het onderzoek op een inclusieve manier. Zorg altijd voor deelnemers die minder taalvaardig, minder digitaal vaardig, et cetera zijn.